Geschiedenis

Op 28 april 1947 vertrok Thor Heyerdahl samen met vijf anderen op het vlot Kon-Tiki uit de haven van Callao in Peru. Binnen vier maanden wilden zij op dit vlot Polynesië bereiken, een eilandgroep midden in de Stille Oceaan. Vele hadden hen al voor gek verklaard en voorspeld dat het vlot het niet veel langer dan een week vol zou houden?

Thor Heyerdahl op het vlot Kon-Tiki
Thor Heyerdahl op het vlot Kon-Tiki

Om te begrijpen hoe Thor Heyerdahl tot dit plan was gekomen? en waarom hij het vlot Kon-Tiki had genoemd? is het nodig om nog een tien jaar verder terug in de tijd te gaan. Tijdens zijn huwelijksreis naar het Polynesische eiland Fatu Hiva hoort Thor Heyerdahl van één van de oudere bewoners van het eiland, het verhaal van het legendarische opperhoofd Tiki, die volgens de overlevering het Polynesische volk over de zee naar de eilanden had gebracht en nu als god werd vereerd.

Gefascineerd door dit verhaal besloot hij al zijn tijd te besteden aan het oplossen van het mysterie van de Polynesiërs. Want ondanks het feit dat er in die tijd boeken vol over dit volk waren geschreven, wist niemand hoe de Polynesiërs midden in de Stille Oceaan terecht hadden kunnen komen.

Er waren wel allerhande verklaringen hiervoor. Zo veronderstelden sommige mensen dat er ooit een landbrug was geweest tussen deze eilanden en Zuid-Amerika. Maar het feit dat er op deze eilanden diersoorten leefden, die nergens anders voorkwamen, wees erop dat de eilanden altijd al geïsoleerd moesten zijn geweest. Ook werd wel beweerd dat de eilanden de laatste overblijfselen vormden van Atlantis, maar een echt geloofwaardige verklaring was dit niet. Naar alle waarschijnlijkheid moesten bewoners Polynesië dan ook over zee bereikt hebben.

De beelden op Paaseiland
De beelden op Paaseiland

Er waren ook aanwijzingen dat de bewoners op zijn vroegst rond 500 na Christus op de eilanden waren aangekomen. Ondanks het feit dat de eilanden van Polynesië verspreid zijn over een gebied groter dan Europa en de bewoners van de verschillende eilanden niet veel contact met elkaar hadden, spreekt men op de verschillende eilanden namelijk grotendeels dezelfde taal. Hadden de Polynesiërs er al duizenden jaren gewoond, dan waren de talen beslist uit elkaar gegroeid. Daarnaast wist de bevolking op diverse eilanden zich nog alle opperhoofden te herinneren, die aan het hoofd van de stam hadden gestaan sinds de aankomst in Polynesië en met het gegeven dat een opperhoofd gemiddeld ongeveer 25 jaar de stam leidde, kon zo een aardig schatting worden gemaakt hoe lang de stammen al in Polynesië woonden. Ook werd iedere keer Tiki als eerste opperhoofd genoemd, een bewijs dat alle stammen aan elkaar verwant waren.

Hiermee was natuurlijk nog niet duidelijk waar het volk vandaan was gekomen. Thor Heyerdahl deed echter een aantal ontdekkingen waar niemand nog het beland van had ingezien. Zo waren de Polynesiërs een steentijd-volk, dat niets wist van metaalbewerking. Rond 500 na Christus waren de indianenculturen in Zuid-Amerika de enige steentijd-volkeren met een hoog ontwikkelde cultuur. In Europa en Azië maakte men al gebruik van metalen voorwerpen en alle andere volkeren waren te primitief om zich aan een reis over de zee te wagen. In Zuid-Amerika staan beelden die sterk leken op de beelden die ook op bijvoorbeeld Paaseiland kunnen worden gevonden. Uit oude aantekeningen van de Spanjaarden bleek, dat niet de Inca’s deze beelden hadden neergezet, maar dat zij beweerden dat een ras van “blanke goden” onder leiding van de zonnegod Virakocha deze beelden had geplaatst. Dit blanke volk was echter op den duur door de sterkere Inca?s de zee in gejaagd. Opvallend genoeg hadden Europese ontdekkingsreizigers zich bij hun aankomst in Polynesië erover verbaasd, dat er daar ook blanke mannen leefden. Thor Heyerdahl was er al zo goed als zeker van dat dit het blanke volk moest zijn geweest, dat naar Polynesië was gevaren, maar helemaal overtuigd was hij na het lezen van de volgende passage uit een boek over oude Inca-legenden: Virakocha was Kon-Tiki of Illa-Tiki, wat Zonne-Tiki of Vuur-Tiki betekent. Deze Kon-Tiki was de opperpriester van de legendarische blanke mannen.

Thor Heyerdahl schreef een uigebreid manuscript over zijn theorie, maar geen enkele bekende wetenschapper geloofde hem. En allemaal hadden ze hiervoor één belangrijk argument: de vaartuigen die de volkeren uit die tijd in Zuid-Amerika bouwden, konden nooit zo?n lange reis over zee overleven. Vastbesloten om zijn gelijk te bewijzen, besloot Thor Heyerdahl om een replica te bouwen van een vlot dat in die tijd door indianenstammen werd gebruikt en daarmee zelf de oversteek te maken naar Polynesië.

Ruim honderd dagen na het vertrek arriveert de Kon-Tiki in Polynesië. De bemanning loopt op een koraalrif en bereikt zwemmend één van de eilanden. Zo heeft Thor Heyerdahl bewezen dat het uitstekend mogelijk is, de oversteek van Peru naar Polynesië te maken op een vlot.

Bron: Ron Jukes


Kon-Tiki: de film

In 2012 is een film uitgekomen over de reis die Thor Heyerdahl maakte met zijn vlot Kon-Tiki. Bekijk de trailer hieronder!